Γεωγραφική θέση:

Η περιοχή καταλαμβάνει το ΒΔ τμήμα του Ν.Ιωαννίνων.Συνορεύει με τη Θεσπρωτία νότια με την Κόνιτσα ανατολικά και με την Αλβανία Βόρεια.40 περίπου χωριά με κέντρα αναφοράς το Δελβινάκι και τον Παρακάλαμο.
Το άγονο έδαφος και οριστική χάραξη των συνορων με το πέρας του Α’παγκοσμίου πολέμου το 1921 όπου τα χωριά της βορείου Ηπείρου πρασαρτούνται στην Αλβανία,οδήγησε τους κατοίκους στην αποδημία και το Πωγώνι στο μαρασμό.

ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ

Σε μια περιοχή άγονη και ορεινή,όπως το Πωγώνι,με ιστορικά κενά και επιρροές καταλυτικό ρόλο στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού,της θρησκείας,της γλώσσας και των εθίμων,διετέλεσαν τα πανηγύρια.Θεσμός με ιδιαίτερη βαρύτητα αποτέλεσε την κορυφαία ίσως έκφραση του θρησκευτικού και του κοινωνικού βίου μιας μεγάλης ιστορικής περιόδου όπως ήταν η Τουρκοκρατία.
Σήμερα γίνονται κυρίως το Καλοκαίρι και λειτουργούν ως συνεκτικός κρίκος για τους ξενιτεμένους

Ο ΧΟΡΟΣ ΣΤΟ ΠΩΓΩΝΙ

Η χορευτική διάταξη που συναντάμε στα στα έθιμά τους είναι σε ένα κύκλο με τούς άντρες μπροστά και τις γυναίκες να ακολουθούν,όλοι τους ιεραρχικά και με λαβή απο τον Αγκώνα.

ΧΟΡΟΙ

Πρέπει να αναφέρουμε ότι στην Ηπειρο κάθε γιορτή κάθε πανηγύρι άρχιζε με μοιρολόι.Αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους δε σηματοδοτούσε μόνο την θλίψη αλλα ανύψωνε θρησκευτικά και ψυχικά τα συναισθηματά τους.
Ο χορός ο οποίος χαρακτηρίζει το Πωγώνι,είναι ο Πωγωνίσιος,συρτός στα δύο κατα τα άλλα.
Οι υπόλοιποι χοροίείναι:

Πέντε παλλικάρια(γαϊτα)-Οσμάντάκας στα 4/4

Κωνσταντάκης-Πουλάκι στα 5/4

Μαριόλα-Βασίλω αρχόντισσα στα 5/4

Μπεράτι στα 8/4

Κλέφτες στα 6/4

Πέρδικα στα 6/4

Ντελήπαππά στα 3/4

Και σπάνια το Ελενάκι και το Κλώσαν τα πουλιά

Εδώ τονίζουμε ότι η χορευτική διαδικασία είναι ιδιόμορφη δεδομένου ότι για να ολοκληρωθεί η “παραγγελιά”,έπρεπε ο μουσικόςνα εκτελέσει την καθιερωμένη μουσική ακολουθία δηλ.

Οσμάντακας-τσακιστό-πωγωνίσιο
ή
Αλεξάνδρα-Πωγωνίσιο κ.τ.λ

ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

Μια μικρή αναφορά στη γυναικεία ενδυμασία.
Η γυναικεία ενδυμασία ονομάζεται  “τα σεγκούνια.”
Ανάλογη των βιωμάτων και των καιρικών συνθηκών της περιοχής.

Αποτελείται απο τα εξής :
Την Ομπόλια
Το Ρουτί(λευκό πουκάμισο )
Το Σεγκούνι
Τον Αλατζά
Το Ζωνάρι
Την Ποδιά.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες και τις πιο θερμές ευχές για τις μέρες των εορτών που έρχονται.