Τέλος φθινοπώρου και αέρας αιγαιοπελαγίτικος φύσηξε φέρνοντας μαζί του έναν παλιό γνώριμο. Τετάρτη 8 Νοέμβρη και ο Γιάννης Λεντάκης ήταν μαζί μας. Ήρθε για να μας μεταφέρει στα νότια Δωδεκάνησα, σε αυτά τα μικρά και μεγάλα στολίδια του Αιγαίου, και συγκεκριμένα στην Κάρπαθο, στην Κάσο, τη Χάλκη και τη Ρόδο.

 

Καρπάθιος στην καταγωγή, και από μάνα και από πατέρα, νησιώτης στην ψυχή, με λαγούτο στα χέρια του και πλέον μόνιμος κάτοικος Ρόδου, ήρθε με σκοπό να δείξει στο τμήμα παραστάσεων του Χ.Ο.Θ. ήθη, έθιμα, τραγούδια και ό,τι ο ίδιος έχει βιώσει και βιώνει ακόμα, σε αυτά τα νησιά. Γλέντια, πανηγύρια, χορούς, μνήμες για αυτόν και όμορφα ξημερώματα με καλή παρέα…

Αρχή του σεμιναρίου και ταξιδέψαμε στην πατρίδα του «εισηγητή», την Κάρπαθο. Άγονος τόπος, με κατοίκους που κρατούν γερά την παράδοση, με πολλά πανηγύρια και κυρίαρχο χορό σε αυτά τον Πάνω Χορό. Χέρια πλεχτά ξεκινούν και οδηγούν το Σιανό ή Κάτω Χορό, για να γίνει πιο γρήγορος… Γονατιστός και να κορυφωθεί με τον Πάνω Χορό. Κυρίαρχη η λύρα, δίπλα της το λαγούτο και η τσαμπούνα. Παλαιότερα υπήρχε και βιολί. Στο νησί βέβαια συναντάμε και άλλους χορούς, Σούστα, Κεφαλοννήτικα, Αντιπατητή, Ζερβό, Ζερβόδεξο και τον Αρκηστή, έναν ανδρικό ζευγαρωτό χορό.

Φτάσαμε στην Κάσο. Μικρότερο νησί με φιλόξενους κατοίκους και παραδοσιακές βραδιές που χαρακτηρίζονται από αυτοσχέδιες ποιητικές συνομιλίες ανάμεσα στους ήχους της αιγαιοπελαγίτικης λύρας και του λαγούτου, στα βήματα του Ζερβού και της Σούστας. Αν και στο παρελθόν υπήρχε και τσαμπούνα, τώρα δεν την συναντάμε.

Στη Χάλκη σίγουρα οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε πάει. Νοερά όμως βρεθήκαμε εκεί, πάντα με καθοδηγητή τον κύριο Λεντάκη, μπροστά στα πετρόχτιστα χρωματιστά σπίτια με τις κεραμοσκεπές που δίνουν το «στίγμα» του νησιού, στη σκιά του επιβλητικού καμπαναριού του Αγίου Νικολάου, πολιούχου του νησιού. Πιαστήκαμε χέρι χέρι και χορέψαμε Σούστα, Ζερβόδεξο και Βλάχα. Κυρίαρχα όργανα, και σε αυτόν τον τόπο, η λύρα και το λαγούτο.

Το μεγαλύτερο από αυτά τα νησιά, η Ρόδος. Βυζαντινοί, Έλληνες, Ενετοί, Ιταλοί, Τούρκοι άφησαν τη σφραγίδα τους σε αυτό το πολύμορφο παζλ που συμπληρώνετε ψηφίδα την ψηφίδα και που αποτυπώνετε και στην πλούσια μουσικοχορευτική παράδοση του τόπου. Σούστα, Ροδίτικος, Τούρκικος είναι κάποιοι από τους χορούς που μας έφεραν πιο κοντά στον κύκλο των πανηγυριών της Ρόδου. Κάθε χωριό βέβαια έχει και τους δικούς του. Λύρες, λαούτα, σαντούρι και κλαρίνο θα ακούσουμε και υπό τους ήχους τους θα χορέψουμε. Πιο παλιά θα ακούγαμε και βιολί.

Η βραδιά κυλούσε και η όρεξη αμείωτη για περισσότερη γνώση και περισσότερο χορό. Όχι μόνο από την ομάδα των χορευτών αλλά και από τον ίδιο κύριο Λεντάκη ο οποίος προσπάθησε να μας μεταφέρει σε γλέντια και πανηγύρια σημερινά σε αυτά τα νησιά. Η παράδοση κάθε τόπου είναι όμορφη και γίνεται ακόμα ομορφότερη όταν τη γνωρίζουν και την κατανοούν ακόμα περισσότεροι, όταν «μοιράζεται».

Μακάρι να ανταμώσουμε όλοι μας σε ένα τέτοιο γλέντι… στον τόπο του… σε ένα από αυτά τα τέσσερα στολίδια του Αιγαίου…

Γιάννη σε ευχαριστούμε…